Kết hợp ba bên giáo dục đạo đức học sinh
Theo báo cáo của Chính phủ, trong nhiệm kỳ vừa qua, giáo dục có sự tiến bộ ở tất cả các cấp học, đẩy mạnh đào tạo nghề gắn với thị trường lao động. Thừa nhận những kết quả đạt được, đại biểu Quách Thế Tản, đoàn Hoà Bình cho rằng bên cạnh những thành tựu rất lớn, rất đáng tự hào của nền giáo dục Việt Nam, chúng ta cũng còn nhiều việc phải làm để khắc phục những tồn tại, hạn chế.
Đại biểu Quách Thế Tản chỉ ra ba nội dung Chính phủ nhiệm kỳ tới cần quan tâm thực hiện. Thứ nhất là việc chỉ đạo sát sao hơn nữa, tổ chức thực hiện có hiệu quả hơn nữa Luật Giáo dục năm 2019, nhất là việc thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới, vấn đề biên soạn, sử dụng sách giáo khoa sao cho thiết thực và có hiệu quả.
Hai là, trong lĩnh vực giáo dục là cần quan tâm hơn nữa việc giáo dục toàn diện, nhất là về đạo đức của học sinh trong và ngoài nhà trường. Đại biểu Tản cho rằng trong vấn đề này cần tăng cường hơn nữa sự phối hợp giữa ba môi trường giáo dục: nhà trường, gia đình và xã hội để góp phần tích cực vào việc đào tạo thế hệ trẻ Việt Nam phát triển toàn diện.
Ba là, Chính phủ cần thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa lĩnh vực giáo dục thường xuyên, giáo dục cho người lớn như trong Luật Giáo dục đã quy định và chủ trương của Đảng và Nhà nước ta về học tập suốt đời theo tư tưởng, phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
“Chúng tôi đề nghị Chính phủ cần quan tâm chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra thực hiện các Nghị quyết, các Quyết định của Chính phủ, của Thủ tướng Chính phủ về giáo dục phổ thông, về khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập trên đất nước ta. Chúng tôi nhấn mạnh thêm, vừa qua Ban Bí thư có Kết luận số 49 về tiếp tục thực hiện Chỉ thị 11 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập. Ngay sau đó, Thủ tướng Chính phủ cũng đã có Quyết định số 489 ban hành kế hoạch thực hiện Kết luận 49 của Ban Bí thư. Có thể nói kế hoạch rất đầy đủ và giải pháp cũng khá rõ ràng, song tôi tha thiết đề nghị Chính phủ tăng cường khâu tổ chức thực hiện, trong đó có việc kiểm tra, đôn đốc, tạo những điều kiện thiết yếu về cơ sở vật chất cũng như nguồn lực để thực hiện quyết định có ý nghĩa này,” đại biểu Quách Thế Tân nói.
Thay đổi tư duy quản lý giáo dục
Cũng quan tâm đến vấn đề giáo dục, phát biểu trước Quốc hội khi không còn tái cử vào nhiệm kỳ tiếp theo, đại biểu Phạm Thị Minh Hiền, đoàn Phú Yên, xúc động bày tỏ trăn trở về vấn đề giáo dục.
Theo bà Hiền, sự cố xã hội hóa sách giáo khoa trong năm vừa qua là một câu chuyện cay đắng rất đáng phải quên nhưng là bài học kinh nghiệm xương máu cho các nhà quản lý, hoạch định chính sách. Trong khi câu chuyện xử lý trách nhiệm, xử lý lỗi sai của các bộ sách vẫn chưa được rõ ràng, minh bạch thì đến những ngày gần đây, dư luận lại có thêm những bức xúc mới, lo lắng mới liên quan đến chính sách nâng hạng dành cho giáo viên, về sự hợp nhất không rõ ràng của hai bộ sách giáo khoa, về sự nhập nhằng trong giá sách.
“Có không ít giáo viên, phụ huynh học sinh vẫn mang nhiều tâm tư, trăn trở gửi đến tôi ở kỳ họp cuối cùng này. Họ lo lắng rất nhiều, họ chờ đợi một phương hướng xử lý thật mạch lạc, một thái độ tôn trọng đối với những người đang chịu sự tác động về các quy định liên quan của ngành giáo dục. Quốc hội chất vấn thì Bộ trưởng, Chính phủ trả lời, trả lời nghĩa là nói, nói phải đi đôi với làm. Xin đừng để cử tri chờ quá lâu, chờ miệt mài từ nhiệm kỳ này sang nhiệm kỳ khác,” đại biểu tỉnh Phú Yên nói.
Cũng theo đại biểu Hiền, giáo dục và đào tạo cần phải giữ vững vai trò, vị trí vô cùng quan trọng trong việc xây dựng, kiến tạo xã hội. Thế hệ hiện tại và tương lai cần phải được giáo dục và rèn luyện kỹ càng để có thể vượt qua những thách thức và biến động lớn lao.
Không chỉ có truyền tải kiến thức, sứ mệnh mới của giáo dục còn phải hướng đến việc rèn luyện cho học sinh, sinh viên có khả năng thích ứng, linh hoạt, kỹ năng số thuần thục, kích hoạt năng lực phối, kết hợp, nâng cao ý thức tự giác về nghĩa vụ, không chỉ là nghĩa vụ mang tính chất cá nhân đơn thuần mà là nghĩa vụ giữa cá nhân với xã hội. Nền tảng cho sự phát triển bền vững của giáo dục đó chính là trao quyền và tôn trọng sự sáng tạo, là khai phóng sức mạnh nội lực con người.
“Tôi mong Chính phủ và các nhà quản lý điều hành lĩnh vực này hãy sử dụng sức mạnh của những bộ óc thông tuệ, trí tâm, tử tế để có những quyết sách đúng đắn, phù hợp, nhân văn. Suy cho cùng, đổi mới giáo dục còn bắt đầu từ đổi mới tư duy trong quản lý giáo dục,” đại biểu Phạm Thị Minh Hiền nói.