 |
| Cứu trợ cho đồng bào vùng lũ. Ảnh: TTXVN |
Trước tình hình lũ lụt, ngập đang xảy ra tại nhiều địa phương, người dân nhiều nơi bị cô lập thậm chí phải di dời tránh lũ. Trong điều kiện hệ thống điện, nước, giao thông và y tế bị gián đoạn, vấn đề nước sạch, vệ sinh, ăn uống trở thành yếu tố sống còn với người dân.
Hướng dẫn người dân vùng lũ những bí quyết bảo vệ tính mạng, sức khỏe trong thiên tai, BS. Nguyễn Huy Hoàng, Hội Y học dưới nước và Oxy cao áp Việt Nam cho biết: “Mối đe dọa lớn nhất trong tình huống lũ lụt là người dân bị suy dinh dưỡng, mất nước do thiếu lương thực, nước uống an toàn. Điều kiện mưa lũ còn dễ khiến người dân mắc các bệnh truyền nhiễm như tả, thương hàn, lỵ do nguồn nước ô nhiễm. Vì vậy người dân các khu vực nguy cơ lũ lụt cần có có sự chuẩn bị cho các tình huống. Đặc biệt, dinh dưỡng là vấn đề khá quan trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân trong điều kiện lũ lụt”.
Theo BS. Nguyễn Huy Hoàng, trong tình huống sơ tán, người dân cần có “túi đồ khẩn cấp” làm cứu cánh gồm: Nước và thực phẩm đủ dùng trên 3 ngày; túi thuốc và sơ cứu (gồm bông gạc, sát trùng, hạ sốt, thuốc tiêu chảy, dị ứng, nấm da); dụng cụ an toàn (gồm đèn pin chống nước, pin, radio, còi, dao, dây thừng, bật lửa, áo phao); đồ vệ sinh cá nhân gồm xà phòng, khăn ướt, giấy, đồ vệ sinh phụ nữ… với những gia đình có trẻ nhỏ cần mang theo sữa công thức, tã, đồ chơi trấn an; người già cần mang theo các thuốc đặc trị, thuốc điều trị bệnh mãn tính, kính, pin máy trợ thính…
Về dinh dưỡng, trong tình huống ngập lụt, nếu người dân không thể nấu nướng, phải sử dụng các thực phẩm ăn liền cần phải chú ý các đồ ăn như lương khô, đồ hộp tiện lợi nhưng chứa nhiều muối, người cao huyết áp, tiểu đường cần chọn loại ít natri.
Người dân nên chuẩn bị các loại rau củ lâu hỏng như khoai, bí, cà rốt giúp bổ sung vitamin, chất xơ ngừa táo bón; trứng cũng là thực phẩm dễ bảo quản, để nơi khô thoáng có thể dùng trong 15–20 ngày; ưu tiên thực phẩm có hạn dùng dài ngày, giàu năng lượng, dễ chia khẩu phần.
Đặc biệt, nước uống sạch là “mạch sống” trong thảm họa. Nước lũ chứa hỗn hợp chất thải, hóa chất nông nghiệp và vi sinh vật gây bệnh nguy hiểm; do đó, mọi nguồn nước phải được xử lý nghiêm ngặt trước khi uống.
Người dân cần nắm được quy trình xử lý nước của Bộ Y tế, cụ thể gồm 2 bước: Làm trong nước
bằng phèn chua (1g cho 20 lít nước), khuấy đều, chờ 30 phút, gạn phần trong hoặc lọc bằng vải sạch nhiều lớp, lặp lại đến khi nước trong; tiếp đó tiến hành khử trùng mầm bệnh trong nước bằng hóa chất (Cloramin B 0,25g cho 25L hoặc Aquatabs 67mg cho 20L khuấy tan, đậy nắp, chờ 30 phút. Nước sau khi đã xử lý cần được đun sôi ít nhất 10 phút để đảm bảo an toàn tuyệt đối mới dùng để ăn uống.
Đặc biệt, người dân cần phòng chống dịch bệnh qua thực phẩm môi trường. Trong lũ, các loại vi khuẩn lây lan nhanh; việc giữ vệ sinh nghiêm ngặt giúp ngăn dịch bùng phát.
Bác sĩ khuyến cáo, các nguyên tắc an toàn thực phẩm gồm: Chọn thực phẩm an toàn (không dùng thịt, gia cầm chết); chỉ dùng nước đã xử lý; ăn chín uống sôi; ăn ngay sau khi nấu, không để nguội lâu; bảo quản thức ăn thừa cẩn thận, hâm lại kỹ; tách riêng thực phẩm sống – chín; rửa tay bằng xà phòng trước khi nấu, trước khi ăn, sau khi vệ sinh; giữ sạch bề mặt chế biến; đậy kín thực phẩm tránh ruồi, chuột…
Người dân cũng không sử dụng các loại thực phẩm ô nhiễm như: Thịt, cá, sữa tiếp xúc nước lũ; thức ăn thừa để lâu khi mất điện; đồ khô mốc hoặc ngấm nước; đồ hộp phồng, gỉ sét…
Về vệ sinh môi trường, khi phải làm nhà vệ sinh tạm, người dân cần đào xa cách nguồn nước trên 20 mét; với các loại rác thải cần được gom một chỗ, đốt hoặc chôn kỹ; xử lý xác súc vật bằng cách chôn sâu khoảng 0,8 mét, rắc vôi hoặc hóa chất, cách xa nguồn nước hơn 50 mét.
