Đằng sau sự ra đời của thuốc chống HIV đầu tiên

(Ngày Nay) - AZT là loại thuốc điều trị HIV đầu tiên trên thế giới. Tuy nhiên, trước khi được thông qua, nó cũng gây ra nhiều tranh cãi trong giới khoa học.
 
AZT là loại thuốc điều trị HIV đầu tiên được thông qua. Nó được sử dụng là một thành phần trong Combivir và Trizivir. Ảnh: Time.
AZT là loại thuốc điều trị HIV đầu tiên được thông qua. Nó được sử dụng là một thành phần trong Combivir và Trizivir. Ảnh: Time.

Ngày nay, nếu một người nào đó được chẩn đoán nhiễm HIV, họ có thể lựa chọn điều trị bằng một trong số 41 loại thuốc giúp kiểm soát lượng virus HIV ở mức thấp nhất, cùng với việc sinh hoạt, uống thuốc đúng thời điểm.

7 năm sau khi HIV lần đầu tiên được phát hiện, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) mới chính thức thông qua loại thuốc chống virus HIV đầu tiên. Trong hàng triệu người bị nhiễm bệnh, chỉ một vài nghìn người chết vào thời điểm đó, nhưng các quan chức y tế công cộng cho rằng tỷ lệ tử vong tăng cao là kết quả không thể tránh nếu người xét nghiệm dương tính không được điều trị bằng loại thuốc nào đó. 

AZT, hay Azidothymidine, ban đầu được một nhà nghiên cứu người Mỹ phát triển vào năm 1960 để ngăn ngừa ung thư. Nó hoạt động bằng cách chèn vào DNA của tế bào ung thư, gây rối loạn khả năng tái tạo và sản xuất các khối u. 

Hai thập kỷ sau, khi AIDS xuất hiện như loại bệnh truyền nhiễm mới, công ty dược phẩm Burroughs Wellcome (BW) bắt đầu tiến hành thử nghiệm lớn về các tác nhân chống HIV, với hy vọng tìm thấy bất cứ điều gì đó có thể chống lại kẻ thù mới này. 

Trong số những thứ được thử nghiệm có hợp chất S, một phiên bản tái tạo của AZT gốc. Khi đưa hợp chất S vào món ăn cho tế bào động vật bị nhiễm HIV, nó dường như có tác dụng chặn sự hoạt động của các virus. 
Công ty dược BW đã gửi mẫu cho FDA và Viện Ung thư Quốc gia Mỹ. Tiến sĩ Samuel Broder của Viện Ung thư đã nhận ra tầm quan trọng của phát hiện này. Nhưng chỉ có một hợp chất chống HIV là không đủ. Để tạo ra đủ lượng thuốc cho hàng triệu người bị nhiễm HIV, các nhà nghiên cứu phải chắc chắn rằng nó an toàn và thực sự ngăn chặn HIV theo cách nào đó, ngay cả khi nó không trị khỏi bệnh. Vào thời điểm đó, xét nghiệm như vậy phải mất tới 8-10 năm.

Tuy nhiên, bệnh nhân không thể chờ đợi lâu. Dưới áp lực rất lớn của công chúng, FDA đã tiến hành kiểm tra AZT nhanh chóng. 

Các nhà khoa học bắt đầu tiêm AZT vào bệnh nhân với mục đích đầu tiên là để xem liệu nó có an toàn hay không. Mặc dù gây ra nhiều tác dụng phụ, bao gồm các vấn đề nghiêm trọng trong ruột, gây hại hệ thống miễn dịch, buồn nôn, nhức đầu, nó được coi là tương đối an toàn. 

Để có kết quả như vậy, một thử nghiệm gây tranh cãi đã được tiến hành với gần 300 người được chẩn đoán mắc AIDS. Những người tham gia ngẫu nhiên được uống AZT hoặc một viên đường trong 6 tháng. Cả bác sĩ lẫn bệnh nhân đều không biết cụ thể nhóm nào uống thứ gì.

Sau 16 tuần, công ty BW thông báo họ dừng thử nghiệm vì đã có bằng chứng mạnh mẽ hợp chất này có tác dụng. Một nhóm chỉ có một ca tử vong, trong khi nhóm kia có tới 19 người tử vong chỉ trong thời gian ngắn. Công ty cho rằng nếu tiếp tục thử nghiệm sẽ không có đạo đức trong y học.

Kết quả về tác dụng của AZT được xem là "bước đột phá" và "ánh sáng ở cuối đường hầm" của công ty BW. Điều này khiến FDA chấp thuận thông qua loại thuốc chống AIDS đầu tiên vào ngày 19/3/1987.

Nhưng nghiên cứu vẫn còn gây tranh cãi. Báo cáo đã không cho thấy tiêu chuẩn điều trị các vấn đề khác liên quan đến AIDS như viêm phổi, tiêu chảy và các triệu chứng khác. Và vẫn còn rất nhiều câu hỏi chưa được trả lời về loại thuốc này khi nó đã được phê duyệt như lợi ích của nó kéo dài được bao lâu? Nó có tác dụng với những người không mắc bệnh hay không?...

Hiện nay, nhiều loại thuốc điều trị HIV được nghiên cứu giúp ngăn chặn virus tại các thời điểm cụ thể trong vòng đời của nó. Sử dụng kết hợp, chúng sẽ giúp kiểm soát HIV, làm giảm khả năng sinh sản và lây nhiễm của virus. Và với những người nhiễm HIV, việc điều trị của họ vẫn bao gồm cả AZT.

Theo Zing
Miễn vé tham quan Thành nhà Hồ trong Ngày Di sản văn hóa Việt Nam
Miễn vé tham quan Thành nhà Hồ trong Ngày Di sản văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 22/11, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ (huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) cho biết, nhân kỷ niệm Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11/2005 - 23/11/2024), Trung tâm sẽ miễn vé cho du khách trong nước và quốc tế đến tham quan, trải nghiệm tại di sản Thành nhà Hồ.
Kháng thuốc tăng nguy cơ lây lan bệnh, bệnh nặng và tử vong
Kháng thuốc tăng nguy cơ lây lan bệnh, bệnh nặng và tử vong
(Ngày Nay) - Ngày 22/11, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các đối tác quốc tế tổ chức mít tinh hưởng ứng “Tuần lễ Thế giới nâng cao nhận thức về kháng thuốc” từ ngày 18-24/11/2024 và Hội nghị triển khai Kế hoạch hành động phòng, chống kháng thuốc lĩnh vực y tế giai đoạn 2024 – 2025.
Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hồ An Phong.
Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg: Bước ngoặt quan trọng cho ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 21 và 22/11/2024, Bộ VH,TT&DL đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Hội nghị được kỳ vọng trở thành bước đột phá, đặt nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của ngành công nghiệp văn hóa. Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam cũng cử đại diện tham dự hội nghị nhằm học hỏi kinh nghiệm thực tiễn để thúc đẩy công nghiệp văn hóa gắn liền với hợp tác toàn cầu.
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
Bước tiến đột phá trong dự án xây dựng Bản đồ Tế bào con người
(Ngày Nay) - Các nhà khoa học quốc tế ngày 20/11 đã công bố bản thiết kế đầu tiên về sự phát triển của hệ xương người, đánh dấu bước tiến quan trọng trong dự án Bản đồ Tế bào con người (Human Cell Atlas), một nỗ lực lớn nhằm tạo ra bản đồ sinh học chi tiết của mọi loại tế bào trong cơ thể người.
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
(Ngày Nay) - Gia Lai hiện có hàng trăm ngôi chùa, trong đó có nhiều chùa đã qua trăm năm lịch sử. Nhưng chỉ duy nhất chùa Tân An (đường Nguyễn Thiếp, phường Tây Sơn, thị xã An Khê) được sự công nhận và ban tặng của hoàng gia nhà Nguyễn, gọi là sắc tứ.
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
(Ngày Nay) - Tối 21/11, tại hồ Nguyên Phi Ỷ Lan (thành phố Bắc Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức Chương trình nghệ thuật dân ca trên thuyền và giao lưu các miền di sản chủ đề "Sắc màu di sản".
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
(Ngày Nay) - Mối quan hệ làng xóm cũng có những nhiêu khê và phức tạp, nếu không khéo thì từ thâm tình lại hóa ra giận ghét, thậm chí là oán thù. Cho nên Đức Phật rất tinh tế khi dạy phải thân kính với bà con.
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
(Ngày Nay) - Khi tôi nghe thấy tin có người nào đó vừa mất đi, tin ấy với tôi như tiếng chuông thức tỉnh. Tiếng chuông đó là một lời nhắc nhở sâu sắc về sự mong manh của kiếp người.
Oai nghi của người tu hành
Oai nghi của người tu hành
(Ngày Nay) - Oai nghi cùng với chánh kiến và tịnh giới là ba yếu tố làm nên đạo hạnh - phẩm chất của tu sĩ Phật giáo, như cố Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Siêu, bậc am tường kinh luật luận đã từng nhấn mạnh.
Tác phẩm có tên “Comedian” của nghệ sĩ người Italy Maurizio Cattelan ra mắt lần đầu năm 2019 tại triển lãm Art Basel ở Miami Beach, đã gây tranh cãi về việc có thể được coi là nghệ thuật hay không. Ảnh: AP
6,2 triệu USD cho quả chuối dán tường
(Ngày Nay) - 6,2 triệu USD là mức giá vừa được trả cho một tác phẩm nghệ thuật gây tranh cãi, một quả chuối tươi dán lên tường bằng băng dính bạc. Tác phẩm được đưa ra trong một cuộc bán đấu giá của Sotheby’s ở New York, Mỹ.