Đổi mới phương pháp dạy và học
Trong năm học 2019-2020, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, học sinh không thể đến trường suốt ba tháng ở học kỳ hai, các trường học trên cả nước đã phải chuyển sang dạy trực tuyến. Tuy nhiên, điều này đã làm lộ ra nhiều khoảng trống pháp lý của phương thức giáo dục này như thế nào là giáo dục trực tuyến, việc công nhận học phần, từ đó nảy sinh nhiều tranh cãi giữa nhà trường và phụ huynh về vấn đề học phí, đặc biệt là ở các trường ngoài công lập.
Nếu trong trường hợp do dịch bệnh hoặc hoàn cảnh bất khả kháng, dạy học trực tuyến thay thế hoàn toàn dạy học trực tiếp thì tới đây, khi đã có quy định chính thức về dạy hoc trực tuyến, việc thực hiện cũng sẽ bài bản hơn”.
Trong bối cảnh dịch COVID-19 tái bùng phát tại Việt Nam và diễn biến phức tạp tại nhiều tỉnh thành hơn so với đợt một, giáo dục trực tuyến lại là một giải pháp mà ngành giáo dục phải tiếp tục tính đến.
Bên cạnh đó, học trực tuyến là xu thế tất yếu của giáo dục trong kỷ nguyên của cách mạng 4.0, khi ứng dụng công nghệ thông tin trong tổ chức dạy học ngày càng được chú trọng, góp phần đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá, nâng cao chất lượng giáo dục và hướng đến thúc đẩy chuyển đổi số trong giáo dục.
Theo ông Thái Văn Tài, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Tiểu học, Bộ Giáo dục và Đào tạo, khi xây dựng Dự thảo Thông tư ban hành quy định quản lý tổ chức dạy học trực tuyến đối với các cơ sở giáo dục phổ thông và cơ sở giáo dục thường xuyên, Bộ xác định mục đích của việc dạy học trực tuyến là để mở rộng cơ hội tiếp cận giáo dục cho học sinh, đặc biệt là khi các em không thể đến được trường vì những lý do khách quan. Phương thức này còn bổ trợ cho việc dạy học trực tiếp trên lớp, giúp nâng cao hiệu quả công tác dạy học, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục và khuyến khích sự sáng tạo của giáo viên, học sinh. Dạy học trực tuyến cũng tạo cơ hội cho giáo viên, học sinh được chủ động tiếp cận nguồn học liệu hữu ích trên Internet để phục vụ việc giảng dạy và học tập. Thông qua dạy học trực tuyến, cả giáo viên và học sinh được nâng cao năng lực ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy học, góp phần đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá.
Công khai học phí ngay đầu năm học
Theo ông Tô Hồng Nam, Phó Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin, Bộ Giáo dục và Đào tạo, sẽ có ba hình thức học trực tuyến với ba cấp độ: hỗ trợ dạy học trực tiếp, thay thế một phần dạy học trực tiếp và ở mức độ cao nhất là thay thế hoàn toàn dạy học trực tiếp.
Trong đó, hình thức thay thế hoàn toàn dạy trực tiếp chỉ áp dụng khi học sinh không thể đến trường.
Các nội dung học trực tuyến được lựa chọn phù hợp, thậm chí có thể chi tiết đến từng phần của một bài học, phần nào học trực tuyến được, phần nào không thể học trực tuyến.
Cũng theo ông Nam, do việc dạy trực tuyến liên quan đến nhiều yếu tố như trình độ giáo viên, cơ sở vật chất (máy tính, hệ thống internet...) nên dù được đưa vào là một phần của giáo dục thường xuyên nhưng không phải là bắt buộc với các nhà trường. “Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ quy định khung, còn việc thực hiện tới đâu là do các địa phương, nhà trường chủ động để phù hợp với thực tế. Vì vậy sẽ không tạo ra áp lực với giáo viên hay học sinh,” ông Nam nói.
Với các địa phương vùng khó khăn, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ có chính sách riêng, như việc phối hợp với các nhà mạng để hỗ trợ đường truyền, nền tảng phần mềm...
Liên quan đến vấn đề gây nhiều tranh cãi thời gian qua là học phí cho thời gian dạy trực tuyến trong các nhà trường, ông Thái Văn Tài cho rằng điều này do vừa qua, việc học trực tuyến chỉ là giải pháp tình thế, chưa có sự thỏa thuận từ trước giữa phụ huynh và nhà trường cũng như chưa có kiểm soát về chất lượng học.
“Dự thảo đang tiếp cận dạy học trực tuyến ở mục tiêu số một là nhằm nâng cao chất lượng chương trình chính khoá. Do vậy, học phí được thiết kế theo chương trình chính khoá được công bố ngay từ đầu năm học. Nếu trong trường hợp do dịch bệnh hoặc hoàn cảnh bất khả kháng, dạy học trực tuyến thay thế hoàn toàn dạy học trực tiếp thì tới đây, khi đã có quy định chính thức về dạy hoc trực tuyến, việc thực hiện cũng sẽ bài bản hơn,” ông Tài nói.