Di sản biển – nền tảng kiến tạo bản sắc du lịch Vũng Tàu
Không chỉ nổi tiếng bởi cảnh quan và bờ biển dài, Vũng Tàu còn là vùng đất lưu giữ nhiều lớp trầm tích văn hóa. Dinh Cô ở Long Hải, lễ hội Nghinh Ông Thắng Tam, tín ngưỡng thờ Cá Ông là những phong tục đã ăn sâu vào đời sống tinh thần của ngư dân, thể hiện mối giao hòa bền chặt giữa con người và biển cả. Song song với đó, dấu ấn kiến trúc Pháp như Bạch Dinh, ngọn hải đăng cổ hay những biệt thự ven biển được xây dựng từ đầu thế kỷ XX, phản chiếu nét thanh lịch châu Âu giữa miền nhiệt đới. Sự giao thoa Đông – Tây đã tạo bản sắc riêng cho vùng đất biển phương Nam.
Theo TS. Lê Thị Thanh Thủy (Đại học Văn hóa TP.HCM), Vũng Tàu sở hữu ba lớp giá trị độc đáo: di sản cách mạng, bản sắc biển đảo và sắc thái đa văn hóa. Khi được khai thác đúng hướng, đây sẽ là nền tảng giúp địa phương phát triển du lịch văn hóa gắn với bản sắc, tránh “đồng phục hóa” sản phẩm.
Nhìn ra thế giới, nhiều thành phố du lịch đã vươn tầm nhờ biết “đánh thức” di sản. Kyoto (Nhật Bản) giữ chân hàng triệu du khách mỗi năm bằng phố cổ Gion và lễ hội Gion Matsuri. Barcelona tái sinh sau khủng hoảng nhờ quảng bá nghệ thuật Gaudí, còn Hội An trở thành biểu tượng du lịch Việt Nam từ câu chuyện thương cảng và phố cổ. Khi yếu tố văn hóa được lồng ghép tinh tế vào sản phẩm du lịch, mỗi công trình, mỗi lễ hội, mỗi không gian đều trở thành “đại sứ” kể câu chuyện vùng đất.
 |
| Cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu, sân bay Long Thành và các trục liên vùng mở ra dòng khách mới cho du lịch phía Nam. |
Với Vũng Tàu, nền tảng ấy đã có sẵn. Điều cần là một chiến lược phát triển đồng bộ để đưa văn hóa vào trải nghiệm hiện đại, nâng tầm du lịch biển thành du lịch văn hóa, nghỉ dưỡng và giải trí. Trong bối cảnh hạ tầng liên tục được hoàn thiện, cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu giai đoạn 1 (dài 53,7 km, tổng vốn hơn 18.000 tỷ đồng) dự kiến hoàn thành vào cuối năm nay; sân bay quốc tế Long Thành sẽ đi vào vận hành giai đoạn 1 năm 2026, trở thành cửa ngõ hàng không lớn nhất cả nước. Cùng với đó, tuyến đường vượt biển Cần Giờ – Vũng Tàu (dài gần 19 km, đang nghiên cứu đầu tư theo hình thức PPP), vành đai 3 và cao tốc Bến Lức – Long Thành tiếp tục hoàn thiện trục liên kết liên vùng, tạo điều kiện thuận lợi để thu hút dòng khách mới và mở rộng kết nối du lịch khu vực phía Nam.
Đánh thức “tài sản mềm” bằng trải nghiệm hiện đại
Sự xuất hiện của các nhà đầu tư lớn đã mở ra hướng tiếp cận mới cho du lịch Vũng Tàu – không chỉ tập trung vào hạ tầng, mà còn chú trọng khơi dậy bản sắc và đưa văn hóa vào không gian trải nghiệm.
Tại trung tâm Bãi Sau, Sun World Vũng Tàu mang đến một trải nghiệm khác biệt: công viên giải trí quy mô gần 15 ha, lấy cảm hứng từ văn hóa chợ nổi và sông nước Nam Bộ, với bốn chủ đề chính gồm Cuộc sống sông nước Nam Bộ, Dấu ấn Óc Eo – Phù Nam, Con đường tơ lụa trên biển và Rừng nhiệt đới phương Nam. Khu vui chơi có gần 20 trò chơi hiện đại, trong đó nổi bật là đường trượt nước 10 làn đầu tiên trên thế giới và bể tạo sóng đôi gần 6.000 m², tạo không gian giải trí vận hành cả ngày lẫn đêm – nơi văn hóa được kể lại theo cách sinh động và gần gũi.
 |
| Sun World Vũng Tàu lấy cảm hứng từ văn hóa Nam Bộ, dự kiến vận hành từ năm 2026. |
Không xa đó, Tháp Tam Thắng là công trình biểu tượng được ví như “ngọn hải đăng mới” của Vũng Tàu, gồm 143 trụ điêu khắc hướng biển, lấy cảm hứng từ ba đầu mũi thuyền tượng trưng cho ba làng cổ Thắng Nhất, Thắng Nhì, Thắng Tam – cội nguồn hình thành vùng đất. Đây không chỉ là điểm nhấn kiến trúc mà đang trở thành điểm hẹn của người dân, du khách, không gian tổ chức hoạt động sự kiện, triển lãm yêu thích tại Vũng Tàu.
 |
| Tháp Tam Thắng được ví như “ngọn hải đăng mới” của Vũng Tàu, thu hút hàng nghìn lượt khách mỗi tối |
Cùng góp phần định hình diện mạo mới cho khu vực, Blanca City – đại đô thị do Sun Property (thành viên Sun Group) phát triển, mang đến cách thể hiện khác của văn hóa biển trong đời sống hiện đại. Dự án có quy mô gần 96,6 ha, tổng vốn đầu tư gần 37.000 tỷ đồng, sở hữu hai mặt tiền đắc địa gồm đường 3/2 và bãi biển Bãi Sau dài 869 m, được quy hoạch theo mô hình đô thị biển “all-in-one”, nơi cư dân có thể sống, nghỉ dưỡng và tận hưởng trong cùng một không gian.
Kiến trúc Blanca City mang phong cách giao thoa giữa Pháp, Bồ Đào Nha và Việt Nam, lấy cảm hứng từ văn hóa hàng hải với các tòa tháp cao tầng tạo hình cánh buồm vươn khơi – biểu tượng cho tinh thần khai mở và thịnh vượng. Dự án phát triển đồng bộ hệ tiện ích gồm trung tâm thương mại mặt biển, chuỗi khách sạn quốc tế, trường học, y tế, cùng 8 công viên cảnh quan và công viên nước Sun World Vũng Tàu quy mô gần 15 ha.
 |
| Blanca City là đô thị biển “all in one”, đáp ứng nhu cầu sống, nghỉ dưỡng, tận hưởng. |
Đại diện Sun Group chia sẻ: “Chúng tôi mong muốn phát triển những công trình vừa hiện đại vừa giàu bản sắc, để mỗi người đến Vũng Tàu đều cảm nhận được tinh thần biển và sự kết nối giữa di sản với nhịp sống hôm nay.”
Từ chiều sâu di sản biển đến những công trình mang tinh thần thời đại, Vũng Tàu đang từng bước định hình tương lai của mình bằng “tài sản mềm” quý giá: văn hóa. Khi câu chuyện ấy được kể đúng cách, vùng đất này sẽ không chỉ là nơi chốn nghỉ dưỡng mà còn là nơi để cảm nhận chiều sâu lịch sử và tinh thần biển – những giá trị đã làm nên bản sắc của Vũng Tàu.
