Theo lời kể của người nhà, bệnh nhân xuất hiện tình trạng đau bụng, nôn nao, người toát mồ hôi rồi sau đó miệng sùi bọt mép, chân tay có quắp và co giật. Bệnh nhân được đưa vào cấp cứu tại Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai.
Qua khai thác được biết, bệnh nhân có tiền sử hút thuốc lá điện tử hơn 1 năm. Gần đây, qua mạng xã hội, em thử một loại thuốc lá điện tử mới, có chứa tinh dầu cần sa. Ngay từ lần sử dụng đầu tiên, em đã có biểu hiện buồn nôn, chóng mặt, tay chân bủn rủn.
Thiếu niên này cũng cho biết: dù thuốc lá điện tử là mặt hàng cấm nhưng việc mua bán vẫn diễn ra bình thường. Chỉ khác là thay vì mua trực tiếp ở cửa hàng như trươc đây thì mọi hoạt động được diễn ra trên mạng. Nếu khách có nhu cầu kể cả loại có chứa tinh dầu cần sa, người bán vẫn có thể cung cấp.
Tiến sỹ, Bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc cho biết, qua thăm khám lâm sàng và thực hiện các chỉ định chiếu chụp và xét nghiệm cận lâm sàng, bệnh nhân được đánh giá ban đầu mắc hội chứng serotonin điển hình do các chất ma túy kích thích trong thuốc lá điện tử gây ra, biểu hiện bệnh nhân bị lẫn lộn, vã mồ hôi, co giật.
Đáng chú ý là khi bệnh nhân tỉnh táo trở lại, việc tiếp xúc nói chuyện và khám cho thấy bệnh nhân có vẻ rất bình thường. Gia đình muốn cho bệnh nhân ra viện nhưng do tính chất phức tạp của thuốc lá điện tử, các bác sỹ đã chủ động cho kiểm tra kỹ hơn và phát hiện bệnh nhân có nhiều tổn thương, rối loạn: suy thận nhẹ (creatinin 126 mcmol/L, bình thường dưới 105 mcmol/L), siêu âm tim thấy tăng áp lực động mạch phổi cụ thể là 35mmHg (bình thường khi nghỉ ngơi là 15-20 mmHg), giãn thất trái, chụp cộng hưởng từ não cho thấy tổn thương não chất trắng hai bên, các trắc nghiệm tâm lý cho thấy có dấu hiệu trầm cảm, lệch lạc nhân cách, tâm thần phân liệt, hưng cảm...
Mặc dù xét nghiệm ma túy bằng test nhanh trong nước tiểu để tìm các ma túy thường gặp thì âm tính, nhưng mẫu tinh dầu thuốc lá của bệnh nhân mang đến xét nghiệm đã phát hiện thấy chất 5F-ADB. Đây là một loại ma túy tổng hợp thế hệ mới, có tác dụng mạnh lên thần kinh, tâm thần, tim mạch… và độc tính với cơ thể chưa được con người biết đầy đủ.
Chất này có tác dụng rất nhanh, độc tính rất phức tạp và ảnh hưởng đến nhiều cơ quan nội tạng. Tác động của nó vừa rõ ràng vừa âm thầm, làm khó phát hiện và điều trị cho cả bệnh nhân lẫn bác sĩ. Nếu người bệnh tiếp tục sử dụng, nếu không tử vong thì sẽ gặp phải nhiều vấn đề nghiêm trọng như suy thận, suy tim, và các rối loạn tâm thần. Đặc biệt, bệnh nhân mới chỉ 15 tuổi. Hiện nay, rất nhiều người trẻ ở Việt Nam đang sử dụng thuốc lá điện tử và sẽ phải đối mặt với nguy cơ này. Hơn nữa, quá trình chuyển hóa chất độc trong cơ thể và thải ra qua nước tiểu cũng rất phức tạp. Việc xét nghiệm để phát hiện chất độc trong các bệnh nhân ngộ độc thuốc lá điện tử là vô cùng khó khăn. Thường thì bác sĩ phải lấy mẫu thuốc lá điện tử của bệnh nhân để xét nghiệm, vì mẫu này chứa nồng độ chất độc nguyên vẹn. Trong khi đó, nếu chỉ xét nghiệm nước tiểu, chất độc đã chuyển hóa và lượng còn lại rất ít, khiến việc phát hiện trở nên khó khăn hơn nhiều, bác sỹ Nguyên chia sẻ.
"Chúng ta chưa đề cập đến việc thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và các loại thuốc lá truyền thống đều có chứa nicotine. Nicotine là một chất độc gây nghiện và có thể dẫn đến ung thư ở nhiều cơ quan trong cơ thể. Nó đặc biệt gây hại đến não bộ và ảnh hưởng đến hoạt động trí thức, đặc biệt là ở giới trẻ. Nicotine độc hại đến mức trước đây được dùng làm hóa chất trừ sâu. Vì nhận thấy độ độc tính cao, nhiều quốc gia đã ngừng sử dụng nicotine trong các sản phẩm trừ sâu và thay thế bằng những hóa chất khác. Việt Nam cũng không còn sử dụng nicotine làm hóa chất trừ sâu nữa. Tuy nhiên, hiện nay, nicotine vẫn được cho vào thuốc lá điện tử, và mọi người vẫn hút thuốc lá chứa nicotine vào cơ thể. Điều này đặt câu hỏi về sức khỏe và tính mạng của con người, đặc biệt là thế hệ trẻ", Tiến sĩ Nguyên lo lắng.
Bên cạnh nicotine, còn có rất nhiều hóa chất độc hại khác trong thuốc lá, như phụ gia, hương liệu, và các chất cháy trong khói thuốc. Các nghiên cứu tại Việt Nam đã chỉ ra rằng việc lưu hành thuốc lá cũ đã gây thiệt hại cho đất nước, không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và giống nòi, mà còn tác động xấu đến kinh tế. Những người duy nhất được hưởng lợi là những người sản xuất, kinh doanh và có lợi ích nhóm từ ngành công nghiệp thuốc lá.
Sau 10 ngày điều trị tại Trung tâm Chống độc, bệnh nhân đã được chuyển sang Viện Sức khỏe tâm thần để tiếp tục điều trị rối loạn tâm thần.
Hiện nay, dù Việt Nam đã cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng..., nhưng do chưa có chế tài xử phạt rõ ràng nên số lượng người sử dụng có giảm nhưng không đáng kể. Ngoài ảnh hưởng của Nicotine, thì người dùng có thể đối mặt với nguy cơ ngộ độc khi sử dụng thuốc lá điện tử chứa ma tuý.
Bộ Y tế đã trình Chính phủ quy định mức phạt từ 3-5 triệu đồng đối với hành vi chứa chấp, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, thuốc lá thế hệ mới; Phạt tiền từ 5-10 triệu đồng đối với hành vi biết rõ người khác sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, thuốc lá thế hệ mới khác tại địa điểm thuộc quyền sở hữu của mình hoặc do mình quản lý mà không ngăn cản hoặc báo cơ quan có thẩm quyền xử lý.
