Cuộc họp báo tổng kết năm 2025 kéo dài gần 5 giờ của Tổng thống Nga Vladimir Putin không chỉ gây chú ý bởi thời lượng kỷ lục (4 giờ 27 phút với 77 câu hỏi được trả lời), mà còn bởi những thông điệp chính trị được truyền tải một cách trực diện tới người dân trong nước và cộng đồng quốc tế.
Trong bối cảnh Nga tiếp tục chịu sức ép từ trừng phạt và xung đột kéo dài tại Ukraine, chương trình được Moskva sử dụng như một diễn đàn để khẳng định sức chống chịu nội tại, củng cố đồng thuận xã hội và phát đi tín hiệu thận trọng nhưng không khép kín về đối thoại quốc tế.
Chương trình năm nay có một số điều mới mẻ và thú vị cả về nội dung và hình thức. Công nghệ AI lần đầu tiên được sử dụng để phân loại hơn 2,5 triệu câu hỏi được gửi đến chương trình, trong đó có qua phần mềm nhắn tin Max nội địa, được xây dựng như một phần của các biện pháp bảo đảm chủ quyền công nghệ của Nga.
Tổng thống Nga đã giao lưu với người dân trên cả nước và giới truyền thông trong gần 5 giờ đồng hồ không nghỉ, bầu không khí nhiều lần được khuấy động nhờ những câu nói hóm hỉnh, những câu chuyện vui, nhìn chung tâm trạng tích cực và niềm tin vào đất nước xuyên suốt cả chương trình.
Phó Chủ tịch Duma Quốc gia (Hạ viện) Boris Chernyshov gọi đây là một trong những chương trình thân tình, tin cậy nhất từ trước đến nay. Theo ông, mức độ cởi mở và tin tưởng lẫn nhau giữa người dân và chính phủ là sức mạnh lớn nhất.
Trước hết, có thể thấy trục thông điệp xuyên suốt của cuộc họp báo là khẳng định sự ổn định trong nước như nền tảng cho mọi lựa chọn chiến lược của Nga. Việc Tổng thống Putin dành phần lớn thời lượng cho các vấn đề kinh tế- xã hội, từ tăng trưởng GDP (ước đạt 1% và đạt 9,7% nếu tính chung cả 3 năm trở lại đây), kiểm soát lạm phát (5,7-5,8%), thất nghiệp thấp kỷ lục (2,2%) cho tới tăng lương thực tế (4,5%)..., cho thấy ưu tiên hàng đầu của Điện Kremlin hiện nay vẫn là duy trì niềm tin xã hội trong bối cảnh áp lực bên ngoài chưa có dấu hiệu giảm nhiệt.
Những con số được đưa ra đã củng cố lập luận rằng các biện pháp trừng phạt chưa làm Nga suy kiệt, đồng thời cho phép Moskva chứng minh năng lực điều hành trong điều kiện “kinh tế thời chiến.” Việc nhấn mạnh cân bằng ngân sách trở lại mức trước xung đột cũng là cách Tổng thống Putin gửi thông điệp rằng Nga đã bước qua giai đoạn ứng phó khẩn cấp, chuyển sang trạng thái thích nghi dài hạn.
Một điểm đáng chú ý khác là sự nhấn mạnh có hệ thống của Tổng thống Putin vào gia đình, nhân khẩu học và các giá trị truyền thống. Đây không chỉ là vấn đề xã hội thuần túy, mà còn phản ánh tư duy chiến lược dài hạn của Nga trong bối cảnh dân số suy giảm và cạnh tranh địa-chính trị kéo dài.
Các chính sách hỗ trợ sinh con, tôn vinh “bà mẹ anh hùng” (bà mẹ sinh nhiều con) được hưởng các ưu đãi như Anh hùng Lao động, cùng kế hoạch mở rộng trợ cấp từ năm 2026 cho thấy Moskva đang coi bài toán nhân khẩu là một phần của an ninh quốc gia.
Nhấn mạnh vai trò trung tâm của gia đình trong xã hội, Tổng thống Putin cho biết từ năm 2026, Nga sẽ triển khai thêm nhiều chính sách hỗ trợ mới nhằm khuyến khích thanh niên lập gia đình và sinh con. Ông cũng khẳng định Nga là quốc gia đa tôn giáo, trong đó Chính thống giáo và Hồi giáo cùng chia sẻ các giá trị truyền thống chung.
Phát triển các vùng sâu, vùng xa theo hướng nâng cao dân trí và giữ chân đội ngũ trí thức trẻ cũng được xác định là ưu tiên lớn. Theo đó, chính quyền địa phương có trách nhiệm bảo đảm điều kiện nghiên cứu dài hạn cũng như đời sống vật chất cho các nhà khoa học và trí thức.
Về đối ngoại, dù chiếm thời lượng khiêm tốn, nhưng những phát biểu của Tổng thống Putin vẫn cho thấy sự điều chỉnh tinh tế trong cách phát tín hiệu. Quan hệ với Trung Quốc tiếp tục được mô tả như một trụ cột ổn định, nhất quán và mang tính chiến lược, không chỉ song phương mà còn trong bức tranh cân bằng toàn cầu.
Cách nhấn mạnh vai trò cá nhân của Chủ tịch Tập Cận Bình phản ánh mức độ tin cậy chính trị cao giữa hai bên, đồng thời khẳng định Nga không bị cô lập trên trường quốc tế.
Với Mỹ, Tổng thống Putin đánh giá tích cực nỗ lực của Tổng thống Donald Trump và tiết lộ những nhất trí đạt được tại cuộc gặp thượng đỉnh Nga-Mỹ ở Anchorage.
Điều này cho thấy Moskva đang để ngỏ cánh cửa đối thoại, ngay cả khi những khác biệt chiến lược cơ bản chưa được giải quyết. Tuy nhiên, việc nhấn mạnh rằng đây là “những quyết định khó khăn” cũng đồng thời là cách ông khẳng định Nga chưa sẵn sàng nhượng bộ nếu các yêu cầu cốt lõi về an ninh không được đáp ứng.
Trong vấn đề Ukraine, Tổng thống Putin tiếp tục giữ lập trường quen thuộc: sẵn sàng đàm phán hòa bình, nhưng chỉ khi các “nguyên nhân gốc rễ” của xung đột được giải quyết, nhằm không tái diễn xung đột và đạt được nền hoà bình dài hạn, đó mới là thời điểm xung đột có thể kết thúc.
Phát biểu về khả năng ngừng bắn trong thời gian Ukraine tổ chức bầu cử có thể được xem là tín hiệu linh hoạt chiến thuật, song vẫn gắn chặt với điều kiện chính trị cụ thể, cho thấy Moskva chưa thay đổi lập trường chiến lược tổng thể.
Về quan hệ với phương Tây, Tổng thống Putin nhận định còn thiếu cơ sở bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau. Ông chỉ trích NATO đã không giữ lời hứa (về việc không mở rộng về phía Nga), đây là nguồn gốc gây lo ngại cho Moskva cũng như lý do để thiết lập hệ thống an ninh mới ở châu Âu.
Cuộc họp báo tổng kết năm 2025 không mang tính đột phá về chính sách, nhưng lại có ý nghĩa quan trọng về định vị thông điệp. Đối với trong nước, đó là hình ảnh một nước Nga ổn định, có định hướng rõ ràng và đang chuẩn bị cho tương lai dài hạn.
Đối với bên ngoài, đó là thông điệp rằng Nga không tìm kiếm đối đầu vô hạn, nhưng cũng không chấp nhận đối thoại trên cơ sở bất bình đẳng. Như Phó Chủ tịch Duma Quốc gia Andrei Kolesnik nhận định, Nga sẵn sàng chung sống hòa bình - song đó phải là con đường hai chiều, có nghĩa là phải có những bước tiến về phía nhau, chứ không chỉ là những lời đe dọa.
Nhà khoa học chính trị Alexander Asafov cho rằng, chương trình đã nêu bật một chủ đề quan trọng: gia đình, sự phát triển và mở rộng của nó, là trung tâm của đời sống công cộng và chính sách nhà nước Nga ngày nay.
Điều thứ hai toát lên từ cuộc giao lưu đó là Tổng thống Nga đang thể hiện tầm nhìn của mình về tương lai của nước Nga. Tương lai đó tươi sáng, rạng rỡ, tràn đầy hy vọng, như một lời nhắc nhở về di sản nên để lại cho thế hệ tương lai, đồng thời là lời thúc giục thế hệ hiện tại nỗ lực để hiện thực hoá nó.
Không phải ngẫu nhiên mà trong buổi phát sóng, người đứng đầu nước Nga đã đọc một bức thư gửi cho hậu thế, trong đó có đoạn viết: “Chúng ta tiến về phía trước, chúng ta làm việc, chúng ta chiến đấu, chúng ta đấu tranh và chúng ta đã cố gắng hết sức để giải quyết những vấn đề mà thời đại đặt ra”.
