Úc 'đặt cược' vào sức ảnh hưởng của Mỹ ở châu Á

0:00 / 0:00
0:00
(Ngày Nay) - Cách đây khoảng 3 năm, Úc từng tự tin tuyên bố họ không cần phải chọn theo Mỹ hoặc Trung Quốc. Nhưng thoả thuận về tàu ngầm hạt nhân giữa Mỹ và Úc ngày 16/9 cho thấy, Canberra cuối cùng đã đưa ra một lựa chọn cứng rắn.
(Ảnh minh hoạ: Pinterest)
(Ảnh minh hoạ: Pinterest)

"Canh bạc" chiến lược

Khi trở thành thủ tướng Úc 3 năm trước, Scott Morrison khẳng định nước này sẽ duy trì quan hệ chặt chẽ với Trung Quốc - đối tác thương mại lớn nhất, đồng thời tiếp tục là đồng minh của Mỹ.

“Úc không phải lựa chọn," Scott Morrisont tuyên bố trong bài phát biểu về chính sách đối ngoại đầu tiên của mình.

Tuy nhiên, mối quan hệ giữa Úc và Trung Quốc đã xấu đi trong những năm qua. Vì vậy, ngày 16/9, Úc đã công bố một thỏa thuận quốc phòng mới với Mỹ và Anh. Cụ thể, 2 nước trên sẽ cung cấp cho Úc công nghệ và khả năng triển khai các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân - hứa hẹn sẽ là một bước nhảy vọt về quân sự của nước này. Úc mới chỉ là nước thứ hai (sau Anh năm 1958) được tiếp cận với công nghệ tàu ngầm của Mỹ.

Úc 'đặt cược' vào sức ảnh hưởng của Mỹ ở châu Á ảnh 1

Các nhà lãnh đạo Mỹ, Anh và Úc trong lễ công bố thoả thuận an ninh mới rạng sáng 16/9. (Ảnh: AP)

Với thoả thuận 3 bên có tên AUKUS trên, Úc xác định sẽ "đặt cược" tất cả vào mối quan hệ với Mỹ trong nhiều thế hệ sau - một “quan hệ đối tác mãi mãi”, theo lời ông Morrison. Trong canh bạc này, Úc hy vọng Mỹ sẽ chiếm ưu thế trong cuộc cạnh tranh với Trung Quốc và tiếp tục là lực lượng thống trị ở Thái Bình Dương. Nếu mọi thứ đúng theo dự tính, Úc sẽ không ngần ngại tham gia bất kỳ cuộc xung đột quân sự nào với Bắc Kinh trong tương lai.

James Curran, chuyên gia về Quan hệ đối ngoại tại Đại học Sydney (Úc), gọi thoả thuận này là “canh bạc chiến lược lớn nhất trong lịch sử Úc”.

"Úc đang đánh cược số phận của mình vào quyết tâm và ý chí của Mỹ tại châu Á," James Curran nhận định.

Phía bên kia, việc sẵn sàng chia sẻ công nghệ hạt nhân cho thấy Mỹ rất cần một liên minh vững chắc tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương để đối đầu với Trung Quốc. Tính đến năm 2020, lực lượng hải quân của Trung Quốc dẫn đầu thế giới về quy mô với 360 chiến hạm, so với 297 của Mỹ, theo CNN. Kích thước tàu chiến trung bình của Mỹ lớn hơn, nhưng Trung Quốc lại nhỉnh hơn về số lượng chiến hạm nhỏ.

Không chỉ vậy, Trung Quốc cũng đang tích cực xây dựng các căn cứ quân sự và bệ phóng tên lửa tại Biển Đông.

Úc 'đặt cược' vào sức ảnh hưởng của Mỹ ở châu Á ảnh 2

Số lượng chiến hạm của Trung Quốc và Mỹ. Đồ họa: CNN.

Theo các nhà phân tích an ninh, nhiều khả năng Úc sẽ sử dụng tàu ngầm hạt nhân để tuần tra các tuyến vận tải biển quan trọng, bao gồm cả những vùng mà Việt Nam, Philippines và Malaysia tuyên bố chủ quyền.

“Không có gì làm Trung Quốc cảm thấy bị khiêu khích hơn là vũ khí và tàu ngầm hạt nhân," Oriana Skylar Mastro, thành viên của Viện Nghiên cứu Quốc tế Freeman Spogli tại Đại học Stanford (Mỹ) nhận xét.

Phát biểu ngày 16/9, Thủ tướng Úc Scott Morrison cho biết, việc liên thủ với Anh và Mỹ tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương thể hiện sự căng thẳng đang ngày một gia tăng tại khu vực này.

"Úc và các đồng minh đang bước vào một kỷ nguyên mới với nhiều thách thức tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương," ông Morrison tuyên bố.

Úc 'đặt cược' vào sức ảnh hưởng của Mỹ ở châu Á ảnh 3

Một chiếc tàu ngầm thuộc lực lượng hải quân Úc. (Ảnh: New York Times)

Theo các chuyên gia, việc Trung Quốc áp thuế nhập khẩu cao với hàng hoá Úc, cùng với việc bắt giữ ít nhất 2 công dân Úc gốc Hoa, đã đẩy nước này về phe Mỹ.

"Hồi trước, Úc sẽ không dám chọn một trong hai phe. Nhưng mối quan hệ ngày càng tệ với Bắc Kinh đã khiến họ phải đưa ra lựa chọn bắt buộc," Euan Graham, nhà phân tích An ninh châu Á - Thái Bình Dương tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (Singapore) cho biết.

Nguy cơ

Tuy nhiên, một số người đang đặt dấu hỏi về niềm tin của Canberra với Washington. Kể từ khi Tổng thống Mỹ Barack Obama công bố chính sách "xoay trục sang châu Á" năm 2011, những đồng minh châu Á của Mỹ vẫn đang chờ đợi nguồn lực của họ trong sự thất vọng.

Euan Graham cho rằng thoả thuận AUKUS sẽ xoa dịu những chỉ trích trên. "AUKUS cho thấy Mỹ vẫn quan tâm tới các đồng minh châu Á của mình."

Dù vậy, những nghi ngờ về cam kết của Mỹ trong việc chống lại Trung Quốc vẫn chưa được xoá bỏ hoàn toàn. Theo Sam Roggeveen, Giám đốc Chương trình An ninh quốc tế tại Viện Lowy (Úc), về lâu dài, Mỹ có thể thấy cuộc chiến với Trung Quốc quá tốn kém, từ đó giảm dần ảnh hưởng của mình tại châu Á.

"Trong lịch sử, Mỹ chưa bao giờ phải đối mặt với một đối thủ đáng gờm như Trung Quốc," Sam Roggeveen cho biết.

Úc 'đặt cược' vào sức ảnh hưởng của Mỹ ở châu Á ảnh 4

Trung Quốc là đối thủ "nặng ký" nhất trong lịch sử mà Mỹ phải đối đầu. (Ảnh: Getty Images)

Không chỉ vậy, nếu Mỹ và Trung Quốc xung đột trong tương lai, Úc sẽ không thể đứng ngoài cuộc như trước kia nữa.

"Mỹ cho phép Úc tiếp cận công nghệ hạt nhân của mình, với kỳ vọng nước này sẽ sát cánh cùng họ nếu xảy ra xung đột quân sự với Trung Quốc," Hugh White, chuyên gia về Quốc phòng tại Đại học Quốc gia Australia nhận định.

Nhưng hiện tại, dường như chính phủ Úc đã chấp nhận mọi rủi ro để liên thủ với Mỹ và Anh. Theo Richard Maude, một cựu quan chức an ninh Úc, hiện là chuyên gia của Viện Chính sách Xã hội Châu Á (Úc), đây là thời điểm quyết định về tương lai ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Úc.

"Việc liên thủ với Mỹ và Anh thể hiện rằng, Úc rất quan tâm tới môi trường an ninh của khu vực này," ông Richard Maude quả quyết.

Theo New York Times
TIN LIÊN QUAN
Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hồ An Phong.
Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg: Bước ngoặt quan trọng cho ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam
(Ngày Nay) - Ngày 21 và 22/11/2024, Bộ VH,TT&DL đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Hội nghị được kỳ vọng trở thành bước đột phá, đặt nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của ngành công nghiệp văn hóa. Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam cũng cử đại diện tham dự hội nghị nhằm học hỏi kinh nghiệm thực tiễn để thúc đẩy công nghiệp văn hóa gắn liền với hợp tác toàn cầu.
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
Gia Lai : Ngôi cổ tự duy nhất được phong sắc tứ
(Ngày Nay) - Gia Lai hiện có hàng trăm ngôi chùa, trong đó có nhiều chùa đã qua trăm năm lịch sử. Nhưng chỉ duy nhất chùa Tân An (đường Nguyễn Thiếp, phường Tây Sơn, thị xã An Khê) được sự công nhận và ban tặng của hoàng gia nhà Nguyễn, gọi là sắc tứ.
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
Sắp xếp đơn vị hành chính của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
(Ngày Nay) - Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký ban hành các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2025 của 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, gồm: An Giang, Đồng Tháp, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, TP Hồ Chí Minh, Phú Thọ, Sơn La, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Trà Vinh, Vĩnh Phúc, giai đoạn 2023 – 2025.
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
Đặc sắc chương trình giao lưu "Sắc màu di sản"
(Ngày Nay) - Tối 21/11, tại hồ Nguyên Phi Ỷ Lan (thành phố Bắc Ninh), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức Chương trình nghệ thuật dân ca trên thuyền và giao lưu các miền di sản chủ đề "Sắc màu di sản".
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
Phật dạy 5 điều thân kính với làng xóm
(Ngày Nay) - Mối quan hệ làng xóm cũng có những nhiêu khê và phức tạp, nếu không khéo thì từ thâm tình lại hóa ra giận ghét, thậm chí là oán thù. Cho nên Đức Phật rất tinh tế khi dạy phải thân kính với bà con.
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
Học cách trân quý từng phút giây còn sống
(Ngày Nay) - Khi tôi nghe thấy tin có người nào đó vừa mất đi, tin ấy với tôi như tiếng chuông thức tỉnh. Tiếng chuông đó là một lời nhắc nhở sâu sắc về sự mong manh của kiếp người.
Oai nghi của người tu hành
Oai nghi của người tu hành
(Ngày Nay) - Oai nghi cùng với chánh kiến và tịnh giới là ba yếu tố làm nên đạo hạnh - phẩm chất của tu sĩ Phật giáo, như cố Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Siêu, bậc am tường kinh luật luận đã từng nhấn mạnh.
Tác phẩm có tên “Comedian” của nghệ sĩ người Italy Maurizio Cattelan ra mắt lần đầu năm 2019 tại triển lãm Art Basel ở Miami Beach, đã gây tranh cãi về việc có thể được coi là nghệ thuật hay không. Ảnh: AP
6,2 triệu USD cho quả chuối dán tường
(Ngày Nay) - 6,2 triệu USD là mức giá vừa được trả cho một tác phẩm nghệ thuật gây tranh cãi, một quả chuối tươi dán lên tường bằng băng dính bạc. Tác phẩm được đưa ra trong một cuộc bán đấu giá của Sotheby’s ở New York, Mỹ.