Ling được tạo ra vào tháng 5/2020 bởi công ty khởi nghiệp công nghệ thông tin Shanghai Xmov và Công ty truyền thông văn hóa Bắc Kinh Cishi. Nhân vật nữ được xây dựng nhằm mục đích xuất hiện trong quảng cáo trên bất kỳ nền tảng xã hội nào, từ Instagram đến TikTok.
Sự hiện diện của nhân vật AI như Ling được thiết kế hoàn thiện đến từng sợi tóc. Cô đã đạt được các hợp đồng quảng cáo với Tesla và Nayuki, những thương hiệu nổi tiếng tại Trung Quốc.
Ling mang đến sự an tâm tuyệt đối cho các nhãn hàng mà mình cộng tác - điều mà những người mẫu có thực không thể đảm bảo, trong thời đại đầy rẫy những vụ bê bối của người nổi tiếng cũng như tranh cãi về người có ảnh hưởng. Gần đây nhất, ngày 13/8 sao Hoa Ngữ Trương Hiết Hạn bị “khui” lại ảnh đi đám cưới tại một ngôi đền được cho là nhạy cảm với người Trung Quốc và chụp ảnh check in ở một đền thờ khác thờ tội phạm chiến tranh - những nơi tối kỵ đối với dân Trung Quốc. Chỉ sau một đêm, Trương Triết Hạn bị dân mạng Trung Quốc “ném đá” kịch liệt và đánh mất gần 30 hợp đồng quảng cáo với các nhãn hàng. Thậm chí, đoàn làm phim "Cảnh sát gìn giữ hòa bình" tuyên bố đang cân nhắc cắt cảnh hoặc dùng kỹ xảo “thay mặt” cho Trương Hiết Hạn.
Với việc một người mẫu, diễn viên, thần tượng thực có thể làm tiêu tan sự nghiệp nhanh chóng và không thể vãn hồi, thật dễ dàng để hiểu tại sao một người phát ngôn do AI tạo ra trở thành một lựa chọn hoàn hảo.
Sự trỗi dậy của các thần tượng ảo dường như là một bước đột phá hợp lý
Ngành công nghiệp truyền thông xã hội hiện được xây dựng dựa trên việc đẩy người dùng ngày càng xa hơn đến đáy của một thung lũng kỳ lạ. Hiện nay, không hiếm phụ nữ quyết định phẫu thuật thẩm mỹ để biến mình trở nên giống những bức ảnh đại diện trên mạng xã hội của mình - vốn là thành quả của việc chỉnh sửa trên ứng dụng Facetune cùng các công cụ giúp trắng răng, mịn da tức thì.
Năm hoặc mười năm trước, mọi người có thể mang hình ảnh của một siêu mẫu trang bìa tạp chí (để làm hình mẫu phẫu thuật). Bây giờ, họ đang mang hình ảnh của chính họ nhưng chỉ theo một cách tối ưu hóa một chút, trong đó bộ lọc của ứng dụng Facetune hoặc Snapchat sẽ giúp họ thể hiện mong muốn, như gò má đầy hơn, môi dày hơn hay mũi thẳng hơn.
Bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ Laura Devgan
Tất cả những điều phi thực tế đã khiến khán giả thích thú trước sự gia tăng của những người có ảnh hưởng ảo. Thật khó để ước tính những người có ảnh hưởng ảo trên thị trường chiếm bao nhiêu phần trăm. Bloomberg đã báo cáo vào tháng 10/2020 rằng Lil Miquela, một người có ảnh hưởng ảo với 3 triệu người theo dõi trên Instagram, kiếm được khoảng 8.500 đô la cho một bài đăng được tài trợ. Và không giống như những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội bị hạn chế bởi đại dịch và buộc phải tuân thủ giãn cách xã hội, Lil Miquela được tự do làm việc, "dạo chơi trên đường phố", thậm chí còn ra mắt một bài hát tại Lollapalooza, một lễ hội âm nhạc kéo dài bốn ngày hàng năm được tổ chức tại Công viên Grant ở Chicago, Illinois.
Miquela, được tạo ra bởi công ty quảng cáo Brud, gần đây đã nói đùa trên tài khoản Instagram của mình rằng cô ấy đang tổ chức sinh nhật tròn 19 tuổi - lần thứ sáu. (Ảnh: Snobette) |
Ảo hay không, Miquela là một thanh niên 19 tuổi giàu có. Theo OnBuy, ước tính rằng Miquela kiếm được khoảng 11 triệu đô la cho Brud vào năm ngoái, vượt xa mức lương trung bình hàng năm của người có ảnh hưởng trên mạng xã hội là 46.703 đô la. Thu nhập của cô là một phần đáng kể trong số 3 tỷ đô la Mỹ mà các nhà tiếp thị đã chi cho những người có ảnh hưởng vào năm ngoái.
Trang Virtualhumans.org liệt kê phạm vi ảnh hưởng ảo ngày càng tăng - từ Pigman John Pork đến "diva ảo" Aisha. Một số giống như thật hơn những người khác. Gần như tất cả đều có một hình ảnh Instagram lý tưởng, trẻ trung và thú vị.
Những người có ảnh hưởng ảo sẽ tốn một số chi phí rẻ hơn so với làm việc cùng người thật trong dài hạn, có thể kiểm soát 100%, có thể xuất hiện ở nhiều nơi cùng lúc và quan trọng nhất là họ không bao giờ già đi hay chết.
Christopher Travers, người sáng lập virtualhumans.org
Nhân vật ảo Pigman John Pork. (Ảnh: Virtualhumans) |
Lĩnh vực AI của Trung Quốc đang đi theo một hướng khác, tạo ra những người có ảnh hưởng có thể được tùy chỉnh theo nhu cầu của thương hiệu.
Thần tượng ảo đầu tiên của Trung Quốc là Luo Tianyi, một cô gái hoạt hình 2D với đôi mắt to và khuôn mặt hình trái tim, nổi tiếng với giọng hát ngọt ngào và những bài hát theo phong cách anime. Ra mắt vào năm 2012 và được tạo ra bởi công ty công nghệ Shanghai Henian Technology Co., Luo có hơn năm triệu người hâm mộ trên Weibo. Trong thập kỷ nổi tiếng của mình, cô ấy cũng đã đạt được sức hút chính thống, thậm chí còn đứng chung sân khấu với nghệ sĩ piano người Trung Quốc Lang Lang vào năm 2019.
Và ngành công nghiệp này đang bùng nổ. Theo báo cáo của Bloomberg từ tháng 6/2021, ngành công nghiệp thần tượng ảo tiếp cận lượng khán giả ước tính khoảng 390 triệu người ở Trung Quốc, với ngành công nghiệp hoạt hình và hàng hóa đi kèm trị giá khoảng 35 tỷ USD.
Công ty nghiên cứu tiếp thị của Trung Quốc iiMedia Research ước tính ngành công nghiệp thần tượng ảo đã thu về 540 triệu đô la vào năm 2020 chỉ từ các xác nhận của thương hiệu. Công ty nghiên cứu đã lập biểu đồ tăng trưởng của ngành từ năm 2017 đến năm 2020 và dự đoán tốc độ tăng trưởng hàng năm là 70%. Điều này có nghĩa là doanh nghiệp sở hữu người có ảnh hưởng ảo của Trung Quốc có thể trị giá gần 960 triệu USD vào năm 2021.
Hiện vẫn chưa rõ chính xác có bao nhiêu thần tượng ảo ở Trung Quốc, Insider ước tính con số này lên đến hàng trăm. Một số tên tuổi lớn cũng đã xuất hiện trong ngành để cạnh tranh với Luo và Ling. Có thể kể đến Yousa, một ca sĩ ảo trên Bilibili (phiên bản YouTube của Trung Quốc), người có hơn 3 triệu người đăng ký, hay Angie, một người có ảnh hưởng ảo có khuôn mặt tươi tắn, chơi piano với hơn 10.200 người hâm mộ trên Weibo.
Những người có ảnh hưởng và thần tượng ảo là một phần của "thế hệ người nổi tiếng mới" với "sức mạnh ngôi sao đáng gờm"
Ling quảng cáo các mặt hàng từ đồ trang điểm đến trà sữa. Cô cũng xuất hiện trên các tạp chí và được lập trình để thực hiện những buổi chụp ảnh giống như thật, nơi cô được đưa vào các bối cảnh thực tế. (Ảnh: Ling / Weibo) |
May Yee Chen, một chuyên gia của công ty nghiên cứu tiếp thị Wunderman Thompson, cho rằng mặc dù ý tưởng về một thần tượng ảo có thể bắt nguồn từ Nhật Bản, nhưng nó đã thành công ở Trung Quốc, với việc đưa những người ảnh hưởng ảo tiếp cận với những nhóm khách hàng chuyên biệt, “những người không phù hợp với khuôn mẫu người có ảnh hưởng lớn như Kim Kardashian". Cô nói thêm rằng: "Thần tượng ảo chỉ là một biến thể khác trong thế giới kỹ thuật số ngày càng phong phú, nơi tất cả chúng ta đang dành nhiều thời gian hơn để giao lưu, mua sắm và giải trí."
Các thương hiệu bị thu hút bởi lượng người hâm mộ khổng lồ và sức ảnh hưởng của những thần tượng ảo đối với những người theo dõi của họ. Ngoài ra còn có cảm giác mới lạ xung quanh các thần tượng ảo, điều này không chỉ làm mới mà còn báo hiệu sự sành sỏi về công nghệ cho các thương hiệu sử dụng chúng.
Elison Lim, Phó Giáo sư Trường Kinh doanh Nanyang, Đại học Công nghệ Nanyang, Singapore
So với người nổi tiếng thực, những nhân vật ảo có "ưu điểm rõ ràng" là hoàn mỹ và hoàn hảo về mọi mặt, từ ngoại hình đến giọng nói và tính cách. Những cải tiến do công nghệ hỗ trợ đã làm cho các thần tượng ảo sống động và thực tế hơn rất nhiều.
Mặt khác, những người nổi tiếng thật có lợi thế là "có thật, phức tạp và chân thực hơn". "Họ có những ngày tốt đẹp và những ngày tồi tệ như những người bình thường, và điều này có thể khiến họ trở nên gần gũi hơn với người tiêu dùng bình thường." Phó Giáo sư Elision Lim lưu ý rằng nhiều người sáng tạo thần tượng AI đang nỗ lực để đạt được sự cân bằng giữa sự hoàn hảo của robot và tính đời thường.
Người tiêu dùng vẫn dành sự yêu thích cho những thần tượng thật, nhưng cũng phần nào cảm thấy thần tượng ảo có nét độc đáo riêng
Stella Qian, một phụ nữ Thượng Hải 30 tuổi, là người theo dõi của Ling, cho biết bởi vì Ling quá hoàn hảo, cô ấy thậm chí không buồn so sánh mình với ngôi sao ảo - và đó thực sự là giải phóng. "Không người phụ nữ nào có thể giống cô ấy vì không thể là thứ không có thật. Đó là sức hấp dẫn của cô ấy. Tôi không quan tâm rằng cô ấy không phải là người thật. Nhìn cô ấy rất xinh, và đó là tất cả những gì tôi cần từ một quảng cáo về đồ trang điểm hay trà sữa."
Người có ảnh hưởng ảo Angie, được gọi là "Ah Xi" ở Trung Quốc, có thể chơi piano - và quảng cáo cho kem. (Ảnh: Weibo / Angie 阿 喜) |
Chuyên gia marketing kiêm nhà tư vấn thương hiệu Miro Li tại Hongkong cho biết, thần tượng ảo không phải lúc nào cũng "hoàn hảo 100%", mặc dù đang là xu hướng mới trong quảng cáo.
"Đầu tiên, có thể có các vấn đề kỹ thuật. Thần tượng ảo có thể dễ dàng được kiểm soát, nhưng những người làm việc ở hậu trường vẫn có thể mắc lỗi". Li trích dẫn một sự việc mà nhóm nhạc thần tượng ảo Nhật Bản Hololive bị cấm trên Bilibili vì sử dụng từ "Đài Loan" trong một chương trình phát sóng, ám chỉ đến sự độc lập của hòn đảo khỏi lục địa Trung Quốc.
Và mặc dù không cần ăn hay mặc, việc sử dụng thần tượng ảo vẫn đi kèm với một mức giá đắt đỏ.
Nhìn chung, thần tượng ảo có thể rẻ hơn so với những người nổi tiếng là người thật. Nhưng những thần tượng ảo hàng đầu có thể rất đắt. Việc được thần tượng ảo nhắc tên trong một buổi phát trực tiếp có thể có giá lên tới 140.000 USD.
Miro Li, chuyên gia marketing kiêm nhà tư vấn thương hiệu tại Hongkong
"Nói chung, thần tượng ảo là lựa chọn an toàn hơn cho các thương hiệu và chắc chắn sẽ trở thành một phương thức tiếp thị quan trọng trong tương lai, nhưng chúng sẽ không thay thế hoàn toàn những người nổi tiếng", Li nói thêm.
Trong khi đó, một số người hâm mộ Trung Quốc bày tỏ đặt nhiều niềm tin vào những thần tượng người thật hơn. Gigi You, 22 tuổi, sống ở Quảng Đông, Trung Quốc và nói rằng cô thích những ngôi sao như diễn viên kiêm ca sĩ Wang Yibo (Vương Nhất Bác) trong các đoạn quảng cáo.
Wang Yibo là một trong những tên tuổi hàng đầu trong lĩnh vực quảng cáo tại Trung Quốc, anh hiện là gương mặt đại diện cho ít nhất 10 nhãn hàng khác nhau. (Ảnh: Wang Yibo / Weibo) |
Cho dù những người có ảnh hưởng ảo này trông giống như thật thế nào, họ vẫn không phải là người thật. Điều đó hơi đáng sợ và tôi sẽ không tin tưởng vào sự chứng thực của họ đối với một sản phẩm. Tôi biết rằng các ca sĩ và diễn viên được trả tiền để đóng quảng cáo, nhưng sự chứng thực của họ vẫn đáng tin hơn một người đàn ông hoặc phụ nữ ảo.
Gigi You